Historia

HISTORIA PARAFII W KRYNICY MORSKIEJ

Krynica Morska (do 1958 r. Łysica, Łysa Góra lub wcześniej po niemiecku Kahlberg-Liep) jest starym osiedlem kaszubskim założonym jak twierdzą historycy, w sierpniu 1424 r. nad Zalewem Wiślanym, na Mierzei, przez krzyżackiego komtura elbląskiego Henryka Kolba. Nazwa Łysica pochodzi od Łysej Góry, która już dawno zniknęła w zatoce. Dla mieszkańców Elbląga z czasów krzyżackich, Mierzeja była pustą, dziką okolicą, nie nadającą się do zamieszkania. Nie jest jednak wykluczone, że już od połowy XIII wieku mieszkali tu osadnicy.

Osiedle rozwinęło się od przydrożnego Zajazdu. Tego rodzaju obiekty były potrzebne, gdyż przez Mierzeję przebiegał szlak handlowy z Gdańska do Królewca. W takiej stacji, kupcy i inni podróżni znajdowali miejsce na odpoczynek.

Od 1457 r. tereny Mierzei przeszły pod zarząd miasta Gdańska. Istnieje przekaz, że już w 1465 r. miał tu być kościół pod wezwaniem Świętej Trójcy, spalony pod koniec XVII wieku. Miejscowość była słabo zaludniona. W 1660 r. odnotowano w niej zaledwie siedem zagród rybackich, a w 1814 tylko cztery.

Z początkiem XIX wieku magistrat miasta Gdańska zaczął zalesiać puste tereny. Przez Krynicę prowadził też szlak pocztowy.Właściwy rozwój Krynicy Morskiej datuje się od połowy XIX wieku. W 1841 r. zaczął regularnie kursować statek z Elbląga do Krynicy Morskiej. Rok wcześniej na Zalew Wiślany wypłynął pierwszy parowiec kołowy “Jaskółka”. Od tej pory zaczęło napływać więcej kuracjuszy i stopniowo powiększała się liczna stałych mieszkańców tej małej miejscowości. w 1871 r. powstała “Spółka Akcyjna Kąpielisko Morskie w Łysej Górze”. W 1905 r. wybudowano duże molo, zaprowadzono światło elektryczne i wodociągi. W latach 1904 – 1905 wybudowano latarnię morską, która została zburzona w czasie II wojny światowej i odbudowana w 1951 r., obok fundamentów starej. W nieco późniejszym czasie wybudowano kolejkę wąskotorową. W 1908 r. zaczęły się regularne kursy wycieczkowe statkiem pomiędzy Krynicą Morską a Tolkmickiem.

W 1920 r. do Krynicy Morskiej przybyły Siostry ze Zgromadzenia św. Katarzyny i osiedliły się w willi “Katarzyna”, posługując chorym obejmowały też opieką duchową kuracjuszy. W 1937 r. Siostry podjęły decyzję, by obok swej drugiej willi “Meta” wybudować dużą kaplicę. Prace budowlane przeprowadzono sprawnie. Dnia 23 maja 1939 r. biskup Warmiński Maksymilian Keller, poświęcił tę kaplicę, obecny kościół parafialny, pod wezwaniem Matki Bożej Gwiazdy Morza. Kościół służył dla katolików, nad którymi opiekę duszpasterską roztaczał kapelan Sióstr Katarzynek. Do 1939 r. na terenie Krynicy istniała również świątynia protestancka, która została zburzona podczas II wojny światowej. W okolicznych wioskach w Przebrnie i w Piaskach także istniały małe świątynie protestanckie, które około 1960 r. na polecenie władz komunistycznych zostały zburzone. Kościół w Krynicy ocalał, gdyż zaraz po wojnie, pracę duszpasterską zorganizował wikariusz parafii Tolkmicko, ks. Franciszek Bieniasz, bernardyn. On to, odremontowany po wojnie kościółek, na nowo poświęcił pod wezwaniem św. Katarzyny.

W 1951 r. Siostry Katarzynki zostały usunięte z Krynicy Morskiej. Ich domy “Katarzyna” i “Meta” wraz z kościołem i całym terenem zostały upaństwowione i przejęte przez Fundusz Wczasów Pracowniczych. W kościele duszpasterstwo sprawowali kapłani z sąsiedniej parafii Tolkmicko, oddzielonej Zalewem Wiślanym. Kapłan dojeżdżał jedynie w Niedzielę na jedna Mszę św. i to od wiosny do jesieni. W sezonie zimowym było to utrudnione lub niemożliwe. W tej sytuacji wierni pozbawieni byli stałej opieki duszpasterskiej.

Dzięki staraniom miejscowej ludności i na zaproszenie ówczesnego Administratora Apostolskiego Diecezji Warmińskiej biskupa Tomasza Wilczyńskiego, w 1957 r. duszpasterstwo w Krynicy Morskiej objęli Bracia Mniejsi Kapucyni, Prowincji Warszawskiej. Pierwszym administratorem placówki duszpasterskiej, gdyż była to filia parafii Tolkmicko, został mianowany o. Wiesław Sujak. Miejscowa ludność życzliwie przyjęła kapłana. Przy kościele nie było domu mieszkalnego. Władze administracyjne, na zasadzie ustnej decyzji, przydzieliły kapucynom mieszkanie w willi “Rybak”. Od września 1957 r. rozpoczęła się regularna praca duszpasterska, chociaż w warunkach niezbyt łatwych. Władze świeckie, ze względu na pas graniczny i bliskość Związku Radzieckiego, niechętnie patrzyły na pracę kapłana. Wiadomo, że w tamtym czasie, w myśl założeń programowych systemu totalitarnego, dążono do całkowitego zeświecczenia społeczeństwa.